Szlak Niepodległości      
Szlak Niepodległości
Fundacja na Rzecz Ochrony Krajobrazu Kulturowego

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz ze środków Gminy Stanisławów.


Krzyż Powstańczy w Taborze (gm. Celestynów, pow. otwocki).

   


Na południe od wsi, na skraju lasu przy leśnej drodze odchodzącej w kierunku Reguta, znajduje się metalowy krzyż upamiętniający powstanie 1863 r. Ustawiony na betonowym schodkowym cokole ustawiony znajduje się w miejscu wcześniejszego drewnianego. Brak jest na nim jakichkolwiek informacji o intencji jego umieszczenia. Krzyż Styczniowy Znajduje się przy drodze ok. 200 metrów od miejsca ustawiania oznaczenia informacyjnego w stronę Osiecka.

Szczegółowy Przebieg działań wojennych.

 Przez starszych mieszkańców wsi nazywany „krzyżem powstańczym”. Według miejscowych opowieści w tych lasach ukrywali się powstańcy styczniowi i być może któryś został tam pochowany.

Być może jest to ślad obozowania w Taborze oddziału płk Ludwika Żychlińskiego, Powstańców grupy, która po bitwie pod Żelazną wycofała się w lasy w kierunku Wisły. Część rannych mogło znaleźć schronienie w karczmie, która się niegdyś w tym miejscu znajdowała. przy nieistniejącej już karczmie. (Za Paweł Ajdacki: Rok 1863 – 1864. Klęska i chwała).


Podobne pochodzenie może mieć  Krzyż Styczniowy w Glinkach (gm. Karczew, pow. otwocki).



   

 

Siły Powstańcze oraz Rosyjskie.

Straty Powstańców i Rosjan.

W mogile najprawdopodobniej pochowano zmarłych od ran po bitwie pod Gocław-Żelazna, (gmina Pilawa, pow. otwocki).

Nazwiska poległych Powstańców oraz uczestników boju.

Przekazy Archiwalne.

str. 127
str. 129
str. 131
str. 131
 Relacja zamieszczona 27 sierpnia w prorosyjskim dzienniku Powszechnym
Dziennik Powszechny : pismo urzędowe, polityczne i naukowe. 1863, nr 194 (27 sierpnia)

 

Fundacja pomnika.

Prawna Ochrona miejsc pamięci narodowej.

Wskazane byłoby wykonanie badań geofizycznych w rejonie krzyża styczniowego, które mogłyby potwierdzić lub wykluczyć obecność jamy grobowej.

Zagrożenia.

Możliwość wystąpienia nieznanych mogił wojennych.

Istnieje taka możliwość. W bitwie pod Żelazną było bardzo dużo poległych zarówno po stronie Powstańców jak i Rosjan. Część Oddziału Powstańczego wycofała się w kierunku Wisły. Rosjanie zasadniczo nie podjęli pościgu za tymi oddziałami. Racje może mieć Paweł Ajdacki pisząc, że krzyż styczniowy w Taborze kryć może ciała poległych - zmarłych od ran po bitwie pod Żelazną. Z opisów samego Żychlińskiego wynika, że rannych było wielu, że kryli się po okolicznych wsiach.

Lokalizacja na mapie.

Literatura:

Pamiętnik Ludwika Żychlińskiego dowódcy Dzieci Warszawskich w powstaniu 1863 roku (wydane drukiem).

Dziennik Powszechny : pismo urzędowe, polityczne i naukowe. 1863, nr 194 (27 sierpnia) 

 

Szlak Niepodległości jest narzędziem edukacyjnym stworzonym przez Fundację na rzecz Krajobrazu Kulturowego.

Szlak pomyślany został jednocześnie jako Przewodnik Turystyczny, narzędzie edukacyjne na potrzeby organizacji terenowych gier historycznych oraz element realizacji misji naszej Fundacji związanej z ochroną miejsc pamięci narodowych zaś szczególnie grobów i cmentarzy wojennych.

Lista dostępnych punktów Szlaku Niepodległości

 

fundacja @ krajobraz.org.pl 

KOD QR miejsca pamięci.  Gdyby obok tego miejsca nie było tabliczki z takim kodem, prosimy o poinformowanie o tym naszej Fundacji. Mniejszy kod QR 8mieszczony na tablicy linkuje do punktowanego zadania.


Zapraszamy na stronę społecznościową Szlaku Niepodległości.